airplanebooksbriefcase business cogs cross election entertainment fish house law lockmedicalpeopleselfservices socialtax
Iserfissaq

Ilusilersuinerup ingerlarngata immikkoortui arfinillit 



Immikkoortut arfinillit ilikkartitsiniarnermilu isumaliutigisassat paasisaqarfigikkit, aammalu tamarmiullutik ilusilersuinerup ingerlarnganik ilivitsunngortitsisut ataatsimut isigisinnaalikkit.


Nutaaliorneq pilersitsinerlu

Nutaaliornermik pilersitsinermillu siunertaqarluni atuartitsinerup aaqqissuussaaneranut ilusilersuinerup ingerlarnga (designprocesmodellen) atorneqarpoq. Atuartut ulluinnarni inuunerannit piviusumiillu suliassat tunngavigineqarajupput. Taamaalilluni suliassap inernera uaneralannguaq ittarpoq, kisianni aamma atuartup suliniumminik suliaqartup piginnittuuneranik tunniussaqartarpoq.

Suliassap ingerlarnga tamakkerlugu suliaqarfigisimagaanni suliassaq aalajangersimasoq aallaqqaataaniit inernissaata tungaanut suliarineqarsimasarpoq. Sammisassanut assersuutit tassaapput:

• Atuarfimmut aqqut pitsaanerullunilu isumannaannerusoq

• Atuartitsiviup iluani pissutsit pitsaanerusut, taamaalilluni atuartitsisoqarnerani pissuserissaarneruneq anguneqassaaq

• Utoqqaat illuini utoqqarnut atugassarititaasut pitsaanerusut

Kisianni aamma ilusilersuinerup ingerlarngani immikkoortut ataasiakkaaginnaat atuartitsinermi atorneqarsinnaapput. Taamaaliornikkut atuartut brainstormerlutik isumasioqatigiinnermik imaluunniit paasissutissanik ujarlernermik sungiusarneqassapput.

Utertarlugu suliarinninneq

Suliaqarnerup ingerlarngani tamarmi tunngavilersuineq eqqarsaatiginnilluarnerlu ilaapput. Taakkua atuartunik suliatik ineriartortitatik pillugit isornartorsiuisinnaatippaat, kisianni aamma sunniuteqarluartumik pilersitsiffiulluartumillu suleqatigiissitsipput. Ilusilersuinerup ingerlarngata immikkoortuini tamani taamaaliortoqartarpat pitsaanerpaassaaq.

Sammisalli ilaanni, assersuutigalugu atugarissaarnissamut teknologiit samminerini, ileqqorissaarnissamut isumaliutiginninneq pingaaruteqarajuttarpoq. Assersuutigalugu imaattoqarsinnaavoq: Robotimik oqalussinnaasumik sanasinnaariaratta utoqqaat illuannut pulaarnata taanna atorlugu utoqqaat pulaarnagit oqaluutiinnartassavagut?

Immikkoortuni tamani ingerlaavartumik isornartorsiusarnerup saniatigut suut ajunngitsumik ingerlanersut suullu pitsanngorsagassaanersut pillugit eqimattaniittut oqaloqatigiittarnissaat pingaaruteqarpoq. Immikkoortut tallimaanni arfernannilu taamaaliortoqassaaq.

Ilusilersuinerup ingerlarngata immikkoortui arfinillit
ILUSILERSUINERMI UNAMMILLIGASSAQ: LEKTIONIT MARLUK
Suliassap ingerlarnga ima aaqqissugaavoq atuartut suliassamik suliarerusutaminnik aalajangersimasumik nassuiaaqqaartussanngortillugit. Suliassaq tamanit suliarineqarsinnaasunngortinneqarsinnaallunilu eqimattami aalajangersimasumiinnaq suliarineqarsinnaasunngortinneqarsinnaavoq. Kisianni suliassaq ilinniartitsisumit aalajangersimanerusunngortinneqarsinnaallunilu erseqqinnerusunngortinneqarsinnaavoq, taava tamatuma kingornagut atuartut namminneerlutik inernissaa anguniarsinnaavaat. Ilinniartitsisut taamaaliussanerlutik nammineq aalajangissavaat. Kajumissaarutigaarput teknologiit aalajangersimasut, soorlu BBC micro:bit imaluunniit taassumunnga assingusut, suliassap naammassineqarnissaanut suliaqarnermi ilanngunneqassasut.
Isiginnaagassiaaqqat meeqqat nutaaliortarnerannut, pilersitsisarnerannut nassaarsiortarnerannullu tunngasut DR-ip toqqorsivianeersut isumassarsiorfittut isiginnaarsinnaavasi.

MISISSUINEQ: LEKTIONIT SISAMAT
Suliaqarnerup ingerlarngani immikkoortut aappaanni sammisamut paasissutissat misissuinikkut katersorneqassapput. Tamanna ilisimasallip atuartunik paasisassarsiortitsineratigut oqaluttuarneratigullu naammassineqarsinnaavoq. Aamma atuartut apersuitinneqarsinnaapput. Kisianni misissuinerit tassaassapput atuartut suliassaannut assingusut pillugit misissuinerit.
Tamatumani atuartut sammisamut ilisimasaqarnerunissaat, kisianni aamma teoriinik piviusunngortitsisinnaanissaat siuneqartarineqarpoq.

ISUMASSARSIANIK INERIARTORTITSINEQ: LEKTIONIT MARLUK
Immikkoortut pingajuat tassaavoq isumassarsianik ineriartortitsineq. Tassani nutaaliorsinnaaneq pingaarnerpaatillugu sungiusagassat qassissunnguit naammassineqassapput. Tamatuma kingornagut "mock-up"-erilluni (suliap naammassisap ilusissavianik suliaqarluni) isumassarsiat pingaarnersiorneqarlutillu aalajangersimanerusunngortinneqassapput.
Isumassarsianik ineriartortitsinermi immikkoortoq kingulleq tassaavoq suliaqarnissami (sananissami) sulinissap pilersaarusiornissaa. Isumassarsianik ineriartortitsineq atuartut paasissutissanik katersuisimanerannik tunngaveqarpoq. Isumassarsiat misileraanertigut assigiinngitsutigut misilinneqarnissaat eqqarsaatigineqarpoq, kisianni aamma isumassarsiat piviusorsiortuunngitsut ikilisarneqarnissaat sulinerullu nanginneqarnissaanut pilersaarusiorneq eqqarsaatigineqarput.

SULIAQARNEQ (SANANEQ): LEKTIONIT SISAMAT
Suliaqarnerup ingerlarngani immikkoortut sisamaanni suliarinnittoqassaaq (sanasoqassaaq). Immikkoortumi tassani atuartut isumassarsiaminnik ineriartortissimasaminnik timitaliillutik pilersitsissapput. Eqimattani atuartunik immikkut ittumik, soorlu kodiliornermik, piginnaasaqartoqarnissaa qulakkiissallugu isumassarsiatsialaassaaq. Taamaaliornerup suleqatigiit suliarisamik ilusaanik siullermik (prototype) pilersitsinissaannik periarfissiissaaq.
Isumassarsianik ineriartortitsinerup immikkoortuani kingullermi atuartut pilersaarusiarisimasartik malillugu iluaqutaasumik sunniuteqarluartumillu suliaqarnissaat illit ilinniartitsisuusutit anguniassavat.

TUNNGAVILERSUINEQ: LEKTIONI ATAASEQ
Suliaqarnerup ingerlarngani immikkoortut tallimaanni tunngavilersuisoqassaaq. Immikkoortumi tassani atuartut suliarisimasaminnut isornartorsiuisinnaassuseqassapput oqaasertaliissallutillu. Tunngavilersuinermi atuartut toqqarsimasaminnut tunngavilersuisinnaanermik sungiusartinneqassapput. Toqqakkat ilaat nammineq toqqagarisimassavaat, ilaalli namminneq toqqagarisimassanngilaat. Eqimattani suleqatigiit siullermik namminneq suliaminnik qimerluuinissaat taamaaleriarlutillu allat suliaannik qimerluuinissaat isumassarsiatsialaassaaq.

EQQARSAATIGINNILLUARNEQ - saqqummersitsinertalik: LEKTIONIT SISAMAT
Suliaqarnerup ingerlarngani immikkoortut arfernganni eqqarsaatiginnilluartoqassaaq. Atuartut suleqatigiinnerminnik, suliaminnik ilinniarnerminnillu isornartorsiuitinniarlugit sungiusagassat qassiialunnguit naammassitinneqarsinnaapput. Atuartut sammisat pillugit suleqatiminnik allanilluunniit oqaloqateqarsinnaanerannut sungiusaatissat ikiuutaassapput.
Tunngavilersuinerup eqqarsaatiginnilluarnerullu atuartut suliamik saqqummersinnissaannut inaarutaasumik suliaqarsinnaalersissavaat.

Saqqummersitsineq
Eqqarsaatiginneqqissaarnermut atatillugu saqqummersitassamik suliaqartoqarnissaanik kajumissaarivugut. Saqqummersitassamik suliaqarnerup (sananerup) atuartut suliamik ilusaanik siullermik (prototype) takutitsisinnaanissaannik periarfississavai. Misigisassattaaq amerlineqarsinnaapput. Ilisimasalimmik takornariartitsisussamik, atuartunik misissuinermi apersorneqarsimasunik imaluunniit utoqqarnik utoqqaat illuanneersunik qaaqqusisoqarsinnaavoq.

Ilikkartitsiniarnermi isumaliutigisassat

Atuartut nutaaliorsinnaanerminnik atuitinnissaat, pissutsinut piviusunut inuuffigisaminniittunut namminneerlutik isiginnissinnaalernissaat minnerunngitsumillu suliassanik imminnut allanullu naammassissussisinnaanissaat anguniarneqarput.

Taama suliaqartarneq Aarhus Universitetimi Center for Computational Thinking & Designimit ineriartortitaavoq, atuakkamilu ’En designtilgang til teknologiforståelse’ professor Ole Sejer Iversenimit, lektor Christian Dindlerimit aamma lektor Rachel Charlotte Smithimit atuakkiarineqartumi itisilerlugu allaaserineqarpoq.

Suliassat nigalinngorlugit tulleriiaarnerannut (designcirklen) tunngaviit pillugit paasissutissat aamma atuartut suliassaat, iliniartitsisut suliassaat, nutaaliorneq pilersitsinerlu pillugit paasissutissanik DR Skole nammineerluni allaatigisanik katersuisimavoq sungiusaatissallu makku ilanngussimallugit:

  • Titartakkat (tegneseriat) isiginnaagassialluunniit atorlugit eqqarsaatitit timitalikkit
  • Nigaliup iluleriinnik marluusunik titarnillip (dobbeltcirklen) atuartut sammisaq pillugu oqaloqatigiitsissavai
  • Pappialaaqqat nipitittakkat (post-its) timitaliititsisarput
  • Apersuinerit
  • Atuartut 'oqaaseqatigiinni inaarsarneqartuni' ajunngequtaasut ajoqutaasullu pillugit eqqarsaatiginnitsinneqassapput
  • Pappialaaqqat nipitittakkat (post-its) atorlugit brainstormerneq
  • Atuartut aqerluusamik angakkuakkamik suliap inerneranik pitsaalluinnartumik titartaassapput
  • Aalajangersimasumik ukkatarinnissinnaanermik sungiusarneq: Isumassarsiarpassuarnit suliap ilusaanut siullermut (prototype) ataasiinnaasumut

    Atuartut tunngavilersuinermik sungiusartinneqarnerminni namminneq suliamik inerneranut tunngavilersuitinneqassapput.
    Atuartut sungiusaatit siornatigut misilereersimappatigik sungiusaatinit pissarsiassat amerlanerussapput. Taamaattumik sulianut allanut tunngatillugit sungiusaatit taakku sungiusaatigitinneqaqqaarnissaat isumassarsiatsialaasinnaavoq. Atuartut taama sungiusarneqareernerat assersuutigalugu piffissamik sivikinnerusumik amerlanerusunillu pissarsiaqarnermik kinguneqarsinnaavoq.
Lektionit
Suliaqarnerup ingerlarnga tamakkerlugu suliaqarnissami lektionit 14-16-it atorneqarnissaat naatsorsuutigineqarpoq. Ilusilersuinerup ingerlarnganik qanoq misilittagaqartigineq sulinerup sivisussusianut apeqqutaasinnaavoq. Aammattaaq immikkoortut ataasiakkaaginnaat suliaqarfigissagaanni soorunami piffissaq atorneqartoq sivikinnerussaaq.
DR Ultra:bit LIVE

Atortussap originalia DR Skolep suliaraa. UANI ingerlanissaa tamakkiisumik takuneqarsinnaavoq.

Misilitsinnermut allaffeqarfik

Alloriarfinni inaarutaasumillu misilitsinnerit

(+299) 34 62 17 (+299) 34 62 94

ilamisili@nanoq.gl

Kingullermik nutarterneqarpoq: 19. august 2020