airplanebooksbriefcase business cogs cross election entertainment fish house law lockmedicalpeopleselfservices socialtax

Pinngortitalerineq

Pinngortitalerineq alloriarfinni ukioqatigiinnilu tamani atuartitsissutaavoq.

Nukarlerni akullernilu pinngortitalerinerup iluani atuartitsissutit immikkut atuartitsissutigineqarneq ajorput. Angajullerni atuartitsissutit uumassusilerineq, fysik/kemii pinngortitaleriffiusumillu nunalerineq immikkut atuartitsissutigineqartarput.
Atuartitsissutip siunertaa

(Tak. § 30. Atuarfimmi atuartitsissutini atuartitsissutinilu qanitariissuni alloriarfiit siunertaat kiisalu atuartitsissutit siunertaat ilikkagassatullu anguniagassat pillugit Namminersorlutik Oqartussat nalunaarutaat).
§ 30. Atuartitsinerup siunertaraa atuartut pinngortitalerinermi piginnaasatigut ineriartortitsillutillu ilisimasaqalernissaat taamaalillutik atuartitsissummi suleriaatsit taaguutillu
paasisimasaqarfigilerlugillu ilisimasaqarfigillualissagaat. Atuartut namminneq allallu
isumannaatsuunissaannik peqqissuunissaannillu akisussaaqataasinnaanngornissaminnut
ilisimasassarsissapput aamma sumiiffimminni nunarsuarmilu tamarmi avatangiisinik isiginnittaatsit tunngavigalugit akisussaaffeqartumik iliuuseqarnissamut toqqammavissaminnik. Atuartut qaammaasaqarfigilissavaat, inuit inooriaasiat iliuusaallu nunarsuarmi inuunermut sunniuteqartarmata.
Imm. 2. Atuartitsinerup kingunerisa ilagissavaat, atuartut paasissagaat pinngortitalerineq
sunniuteqarsinnaammat tupigusunnermut, alapernaannermut, pinngortitserusunnermut,
tunniusimanermut, ineriartortitsinermut kiisalu ajornartorsiutinik qaangiiniarnermut
aqqutissiuisunik iliuuseqarnermut. Atuartitsinerup ulluinnarni suliassat suliarisinnaanissaannut aamma atuisartuunermut avatangiisinullu tunngasunik inuttut isummersorfiginnissinnaanerannut toqqammavissaannik atuartut sakkussaannik tunissavai.
Imm. 3. Atuartitsinerup inunnik allanik attaveqaqateqarnermut pinngortitalerinermi taaguutinik
nassuiaasersueriaatsinillu pissusissamisoortumik atuisinnaanissaannik atuartut tunngavississavai.
Imm. 4. Atuartitsinerup kingunerisa ilagissavaat pinngortitalerinerup teknologiillu
kultureqarnermut inuiaqatigiinnermullu sunniinerat atuartut misigissagaat paasillugulu.
Atuartitsinerup kingunerisa ilagissavaat atuartut pinngortitamik pissarititaanillu atuinermut
tamassumalu avatangiisinut inuuniarnermullu kingunerinut soqutiginninnissaat, isummersornissaat akisussaaffeqartutullu misiginissaat.

Siunertaq pillugu oqaaseqaat
Siunertaq ima aaqqissugaavoq:
Imm. 1-imi pineqarput atuartitsissummi anguniagassat ilisimatusarnermi isiginnittaatsinut
assingusut.
Imm. 2-mi pineqarput atuartup inuttut inerikkiartornerani anguniagassat. Atuartut atuartitsissummi annertuumik ilisimasaqalertussaapput, ilisimasalli aatsaat isumaqalissapput atuartup ulluinnarni inuunini pinngortitamullu ilisimatusarnini ataqatigiisilersinnaappagit.
Imm. 3-mi pineqarput atuartup sumiiffimmini nunarsuarmilu tamarmi inunnik allanik
attaveqarsinnaalernissaanut anguniagassat.
Imm. 4 pineqarput atuartup inuiaqatigiinni tamat oqartussaaqataaffigisaanni inooqataasutut
sassarluni peqataalluarsinnaanissaanut anguniagassat.

Atuartitsissutip ilisarnaataa
Pinngortitalerineq / pinngortitalerinerit pinngortitamik, pinngortitami pisartunik pinngortitamullu
ilisimatusarnermik imaqarpoq, aammali inuup pinngortitamiittarneranik ulluinnarnilu teknologimut atassuteqarnitsinnik imaqarpoq. Pinngortitalerineq atuartitsissutaavoq katiteriffiusoq, tassaalluni nunarsuarmi uumassusillit uumaatsullu imaannik pileriartortarnerannillu ataatsimoortitsisartoq, taamaattumik pinngortitamik inuillu nunarsuarmi pilersitaannik paasinninnitsinnik, tassaniittunillu teknologiinik imaqarpoq. Atuartitsissummi / atuartitsissutini pinngortitami inimilu atuartitsiviusumi misissuilluni suliaqarneq qitiulluinnarpoq, tassanilu sulinermi atuartut atuartitsissummi oqaatsit attaveqarsinnaanermilu piginnaasassaat ineriartussapput.
Atuartitsissummi / atuartitsissutini nuannaarneq, alapernaanneq nunarsuarmillu avatangiiserisamik paasinninneq pingaarutilittut qitiutillugit ineriartortinneqassapput. Atuartut pinngortitami pisartunik alutorinninnerat, ataqatigiittunik aammalu ajornartorsiutinik aaqqiiniarnerit pilersitsiffiusut atuartut pinngortitalerisinnaanermik nalinginnaasumik perorsarsimassuseqalernissaanut tapertaassaaq.
Tigussaasunik suliaqarnikkut atuartut piviusoq ilaaffigisartik misilittagaqarfigilissavaat, soorluttaaq pinngortitamik ilisimatusarnermi paasinnittariaatsit tunngaviusullu siumorlugit nalinginnaasumik eqqartorlugillu nassuiarsinnaassagaat.
Atuartut atuartitsissummi pisinnaasassaniittut ilisimasassaniittullu misiginissaat
misilittagaqarfiginissaallu qitiupput, atuartullu pinngortitalerinermi suleriaatsinik
eqqarsartariaatsinillu ilisimasaqalernissaanut tapertaassallutik. Atuartut ilisimasat ineriartortarneri, aalajaallisarneri ineriartorteqqinneqartarnerilu ilinniassavaat, qanorlu misissuinerit, ilusilersuinerit, naleqqiussinerit, attaveqarnerit aammalu naliliinerit piviusumi ilisimatusarnerni misissuisarnerit ingerlasarneranut eqqaanarnersut.
Ataatsimut tamaat isigalugu tamanna atuartut inuit nunarsuarmik peqateqarnerannik
paasinninnerannut tapertaassaaq, inuup ataatsip pinngortitamut sunniisarnera, kiisalu atuartup tamatigoortumik ineriartorneranut iluaqutaalluni. Pinngortitalerinermik atuartitsinermi inuup pinngortitamik peqateqarnera pingaarnerpaatut inissisimavoq. Apeqqusiisinnaaneq,
oqaloqatigiinneq aamma oqallinnerit aqqutigalugit atuartut tunngavilersuisinnaanerat, ilisimasaat aamma pingaartitaat, kiisalu inuiaqatigiinnut pimoorussillutik akuliukkusulernissaat
ineriartortinneqassaaq. Pinngortitalerinermi atuartut kukkunerit paatsoornerillu ilinniarnermut
aqqutissaasarneri ilinniassavaat, aammalu uteqattaarinerit nutaamillu misileraanerit atuartitsissutip imaanik paasinninnermik pitsaanerulersitsisartoq.
Naliliineq

Naliliineq tassaavoq ilikkagassatut anguniagassat aallaavigalugit atuartut ulluinnarni atuarnerminni pissarsiaannik ingerlaavartumik naliliisarneq, ikorfartuineruvoq isumassarsiornarlunilu.
Atuartut ulluinnarni assigiinngitsorpassuartigut nalilerneqarsinnaapput. Naliliineq pitsaasarpoq atuartitsinermi siunertaq atuartunut aammalumi angajoqqaanut ersarikkaangat. Ilaatigut piariikkat inerneri nakkutiginiarlugit nalilerneqakkajunnerusarput. Allatigulli naliliinerit siunissamut ungasinnerusumut isiginiarnerusarput, tassani suliat qangarnisaanerusut nutaanerusullu, suleriaatsit atuartitsinermilluunniit ingerlatsinerit, ukiup alloriarfiulluunniit ingerlanerani piffissamik isumaqatigiissuteqarnikkut sanilliunneqarsinnaasarput. Ulluinnarni piffissallu annertunerusut akuttoqatigiissaarlugit naliliisarnerit pingaaruteqarput. Naliliineq tassaavoq atuartut, angajoqqaat ilinniartitsisullu ataatsimut atuartup ineriartornerata malinnaaffiginissaanut sakkussaq, aammalu atuartup suliaqarnerni, ingerlataqarnerni alloriarfinnilu tamani anguniagassanik angusaqarnissaanik qulakkeerinnittussaasoq.

Qisuariarfiginninneq
Qisuariarfiginninneq tassaavoq atuartitsissummi sulianik sulinerullu ingerlaneranik utertiffiginninneq. Tassani ilinniartitsisumit atuartumuunerusarpoq, atuartulli imminnut aamma qisuariarfigisinnaapput. Qisuariarfiginnittarneq atuartut ataatsimoornerannut iluaqutissartaqarsinnaavoq. Ilinniartitsisup qisuariarfiginninneq atuartitsissummik eqqarsaatersorfiusunngorlugu sinaakkusersinnaavaa.

Qisuariarfiginninneq ima takutinneqarsinnaavoq:
• Suna siunertaava?
• Atuartoq siunertamut naleqqiulluni sumiippa?
• Anguniagassap angunissaanut alloriarnissaq tulleq suua?

Ilikkagassatut anguniagassat kiisalu pisinnaasat ilisimasassallu ilitsersuutaat 

Ane Fleischer

Atuarfinnut siunnersorti Pinngortitalerineq, Matematikki

(+299) 34 62 02

afle@nanoq.gl

Kingullermik nutarterneqarpoq: 7. august 2025